Na czym polega pasteryzacja?

Pasteryzacja jest procesem termicznego przetwarzania żywności, który ma na celu zniszczenie lub inaktywację drobnoustrojów, takich jak bakterie, drożdże i pleśnie, aby przedłużyć trwałość produktów spożywczych. Jest to powszechna metoda stosowana w przemyśle spożywczym oraz w domowym przetwarzaniu żywności. W tym artykule omówimy różne metody pasteryzacji i zasady bezpieczeństwa, które należy przestrzegać podczas przeprowadzania tego procesu.

Co to jest pasteryzacja

Pasteryzacja to proces podgrzewania żywności do określonej temperatury przez określony czas, a następnie szybkie schłodzenie, w celu zniszczenia lub ograniczenia rozwoju drobnoustrojów. Jest to szczególnie ważne w przypadku produktów o krótkiej trwałości, takich jak soki, mleko, przetwory owocowe czy warzywne.

Metody pasteryzacji

Pasteryzacja wysokotemperaturowa (HTST)

• W tej metodzie żywność jest podgrzewana do temperatury około 72°C – 75°C przez około 15-20 sekund.
• Po podgrzaniu następuje szybkie schłodzenie do temperatury poniżej 10°C w celu zatrzymania procesu pasteryzacji.
• Ta metoda jest najczęściej stosowana w przemyśle spożywczym do pasteryzacji mleka i soków.

Pasteryzacja niskotemperaturowa (LTLT)

• W tej metodzie żywność jest podgrzewana do temperatury około 63°C – 66°C przez około 30 minut.
• Następnie żywność jest schładzana do temperatury poniżej 10°C.
• Ta metoda jest często stosowana w domowym przetwarzaniu żywności, zwłaszcza przy przygotowywaniu przetworów owocowych i warzywnych.

Pasteryzacja w wysokiej temperaturze (UHT)

• W tej metodzie żywność jest podgrzewana do bardzo wysokiej temperatury, zwykle powyżej 135°C przez kilka sekund.
• Po podgrzaniu żywność jest szybko schładzana.
• Ta metoda pozwala na uzyskanie znacznie dłuższej trwałości produktów spożywczych bez konieczności stosowania chłodzenia.
• Jest szeroko stosowana w przypadku mleka długotrwałego, śmietany, sosów i innych produktów spożywczych o długiej trwałości.
  

  O czym pamiętać przy pasteryzacji?

  1. Utrzymanie czystości i higieny:
     • Przed rozpoczęciem procesu pasteryzacji, upewnij się, że wszystkie naczynia, narzędzia i powierzchnie są czyste i odpowiednio zdezynfekowane.
     • Myj ręce starannie przed i po manipulacji żywnością, aby uniknąć przenoszenia bakterii na produkty.
     • Upewnij się, że używane pojemniki i butelki są wolne od zanieczyszczeń.
  2. Temperatura i czas pasteryzacji:
     • Przestrzegaj dokładnie określonej temperatury i czasu pasteryzacji dla konkretnego produktu spożywczego.
     • Należy pamiętać, że różne produkty mogą wymagać różnych parametrów pasteryzacji, dlatego ważne jest zapoznanie się z odpowiednimi wytycznymi dla danego rodzaju żywności.
  3. Monitorowanie procesu:
     • Podczas pasteryzacji monitoruj temperaturę za pomocą termometru, aby upewnić się, że osiągnięto odpowiednią temperaturę pasteryzacji i utrzymuj ją przez cały określony czas.
     • Pamiętaj, że niewłaściwa temperatura lub czas pasteryzacji może prowadzić do niedostatecznego zniszczenia drobnoustrojów i skrócenia trwałości produktów.

Autor: Kamila Kaźmierczak